آبی که ماه ها به هدر می رود

مجیدبخشی
آب از دیرباز و از بدو پیدایش حیات ،نقش اساسی در ادامه زندگی و طبیعتاً درموجودیت انسان ایفا کرده است. نقش آب در پیدایش و رشد حیات در نظریه‌های علمی نیز مدتها مورد توجه دانشمندان قرار گرفته و امروزه همه در آن اتفاق نظر دارند. آب همچنین بشر را به ایجاد شاهکارهای فوق العاده مهندسی سوق داده است وساخت آبـراههای سنـتی در دوران اوج قدرت امپراتوری روم وایران، ساخت سد های کوچک ،حمام های عمو می ،چاهها و قنوات باقی مانده و لوله کشی های سفالینی مصداقی از شاهکارهای فوق می باشند .
در طول تاریخ آب عامل مهمی در شکل دادن به روش زندگی بشر توسعه تکنولوژی ،زبان، وفرهنگ بوده است.

دخالت درجریان طبیعی آبها درجهان اسلام از روزگار ی که مردم این سرزمینها پی به ارزش کشاورزی برده اند آغاز شد و آثار این گونه دخالت ها در بین النهرین و حاشیه دجله و فرات از هزاره های ششم پیش از میلاد بدست آمده است.
ظاهرا قدیم ترین نوشته در باره سدهای آب همان است که در عهد عقیق درباره  برکه حضرت سلیمان (ع )آمده است.  این برکه ها در جنوب بیت الحم جای داشته است و هدف از ایجاد آنها این بوده که آب باران در آنها جمع شده و از قنات مخصوصی به اورشلیم جاری می شد .
در قرآن مجید هم ذکری از (عرم) به میان امده است (فارسلنا علیهم سیل العرم – سباء آیه ۳۴)این ظاهرا همان سدی بود که بلقیس در میان دو کوه با سنگ و قیر ساخته بود تا آب باران در آن جمع شود .در سالها ی اولیه فتح ایران فاتحان عرب آب شناسان آزموده ایرانی را از سیستان به مکه برده تا در اطراف شهر مزارع کشاورزی احداث نمایند
در ۳۳ آیه از قرآن کریم خداوند می‌فرماید: بعد از خلقت آسمان‌ها و زمین ما آب رافرو فرستادیم تا زمین مرده را زنده نماید و آب را مایه حیات و منشاء تمامی گیاهان و حیوانات و مایه هستی می‌داند.

اینها را گفتم  تا به اینجا برسم،که روستای ما یعنی ولیک آباد در میان روستا های اطراف وحتی روستاهای گرگان ازنظر داشتن قنات تک هست،کمتر روستایی در منطقه وجود دارد که این همه قنات داشته باشد،اما یک چیزی هست که آزار دهنده است وآن هم به هدر رفتن آب این قنات ها درچند ماه از سال است.

 

 

تقریبا از اوایل مهرماه آب قنات ها بویژه قنات ده بلا استفاده است و آب آن هدر می رود واین کار تا اوسط فروردین ادامه دارد با یک مدیریت صحیح وبرنامه ریزی شده می توان بصورت بهینه و بلند مدت از آن بهره برداری کرد

عدم مدیریت صحیح واستفاده نادرست وانحصاری بودن وحفرچاهای آب در مجاورت مسیرقنات همه همه دست ه دست هم داده تا از مجموع 7قنات قبلی روستا فقط 2تا با قی بماند و آن هم  فقط یکی آب مناسب دارد

قنات خدرعلی با اینکه هزینه بسیار زیادی برای لایروبی وتعویض پالانه های آن شد،ولی بی احتیاطی های انجام شده توسط بعضی ها باعث شدتا سرچاه اصلی قنات دوباره تخریب شودوآب قنات به حداقل ممکن برسد تا جایی که این قنات قابل استفاده نیست.

حال بیاییم برای تنها قنات باقی مانده(قنات آب ده)که الحمدلله آب خوبی هم داردفکری بکنیم ونگذاریم آب آن 5ماه از سال به هدر برود.اگربزرگان روستا و شورا و دهیاری با کمک سازمان کشاورزی استان دست به دست هم بدهند ویک آب بندان در مسیر قنات ایجاد ر مطمئنا کمک بزرگی به کشاورزی روستا کرده اند. 

ایجاد آب بندان باعث می شود که آب قنات بیشتر از 5ماه از سال ذخیره شده و به هدر نرود،وخود آب بندان منبع درآمدی برای روستا شود وسفره زیرزمینی آبهای روستا را تقویت کند.ازاین گذشته در تابستان آب ذخیره شده کمک زیادی به آبیاری زمینهای کشاورزی می کند و محصولات بیشتری تولید می شود.

شاید عملی کردن این طرح مشکلات وهزینه های زیادی داشته باشد ولی غیر ممکن نیست.کمی به آن بیندیشیم قبل از اینکه این یک قنات را هم از دست بدهیم.

سرسبزی و آبادانی روستایم وپایداری و سربلندی مردم خوبش را از درگاه کردگار مهربان آرزو مندم.